Historia
Oddział Kosynierów powstał ok. 1816 roku i jest ewenementem na Podkarpaciu. Powołany został „przez chłopów żołnierzy – powstańców kościuszkowskich”, do podtrzymania tradycji insurekcji kościuszkowskiej. Legenda głosi, że uczestnicy powstania kościuszkowskiego pochodzili z Bieździedzy i Bieździadki. A historia mówi, że powstańcy kościuszkowscy uciekając przed wojskami carskimi stanęli przy Grobie Jezusa i dlatego ocaleli. W ten sposób została zainicjowana straż przy Grobie Pańskim podczas Wielkanocy na wzór kosynierów kościuszkowskich. Do dnia dzisiejszego ta tradycja jest kontynuowana. W 1904 roku kosynierzy otrzymali sztandar, który został ufundowany przez emigrantów zamieszkałych w Ameryce Północnej. W czasie drugiej wojny światowej sztandar z szablą, szarfą i mundurem został „pochowany” w grobowcu na lokalnym cmentarzu parafialnym, gdzie odbył się sfingowany pogrzeb. Podczas okupacji kosynierzy nie stali przy grobie ze względu na bezpieczeństwo.
Oddział kosynierów posiada:
- I sztandar z 1904 roku ufundowany przez Polonię Amerykańską.
- II sztandar z 2002 roku ufundowany przez gminę Kołaczyce.
Obecnie mundur kosyniera nawiązuje wyglądem do umundurowania chłopów uczestniczących w powstaniu kościuszkowskim.
Na mundur składa się:
biała sukmana tzw. Płótnianka (płócienka, płótnianka), czapka rogatywka krakowska z pawim, indyczym, a nawet bażancim piórem. Czapka ma formę konfederatki. Jest to czapka z futrzanym, czarnym otokiem i sukiennym wierzchem. Czapka nie ma daszka, ma główkę z kwadratowym denkiem, koloru karmazynowego. Na denku jest przyszyta złota nitka, która krzyżuje się na środku. Czapka jest zapinana skórzanym paskiem na brodzie. Kamizelki są czarne, ze stójką na której jest wyszyty stopień wojskowy. Kamizelki są przepasane pasem skórzanym. Na sprzączce pasa widnieje podobizna Tadeusza Kościuszki, wykonana współcześnie laserem. Dawniej wizerunek Kościuszki był na sprzączce wybijana. Spodnie to tzw. pasiaki, białe w czerwone, pionowe paski. Buty tzw. oficerki, czarne, skórzane z cholewką. Broń stanowi kosa osadzona na sztorc. Komendant ma strój podobny do reszty kosynierów. Wyróżnikiem komendanta jest posiadanie na czapce dwóch złotych otoków nad czarnym barankiem. Denko czapki jest przeszyte złotą nitką, która krzyżuje się na środku. Komendant ubrany jest w czerwoną kamizelkę. Zamiast kosy uzbrojeniem komendanta jest szabla ułańska ozdobiona warkoczem wyplecionym z kremowego sznura zakończonym kremowo czerwonym pomponem. Chorąży nieco różni się strojem od pozostałych kosynierów. Jest ubrany w czerwoną kamizelkę, wyróżnikiem jest także szarfa, którą jest przepasany. Szarfa jest dwustronna. Z jednej strony czerwona, a z drugiej czarna. W okresie wielkanocnym chorąży jest przepasany czarną szarfą na znak żałoby. Do szarfy jest przypięty jest krzyż. Na czapce chorążego widnieje złota oblamówka. Chorąży nie ma kosy. Zadaniem chorążego jest trzymanie sztandaru oraz rozprowadzanie kosynierów podczas zmiany warty przy Grobie Pańskim. Sierżanci dzielą się na młodszych i starszych. Na stójce mają wyszyty stopień. Sierżanci stoją obok sztandaru. Trębacz nie różni się strojem. Na trąbce odgrywa tzw. „sygnaturkę” podczas wyprowadzania sztandaru z kościoła, gdzie powinien być przechowywany.
Kosynierzy uczestniczą we wszystkich uroczystościach religijnych, odbywających się w tutejszej gminie i parafii. Podczas uroczystości 3 Maja, udają się do Kołaczyc, aby tam swoją obecnością uczcić obchody tego wielkiego święta narodowego. Zwyczajowo, przyjęte jest, że w dniu Bożego Ciała, w tutejszym kościele jest odprawiana msza za żywych i zmarłych kosynierów. Ponadto, oddział uczestniczy w procesji, a czterech kosynierów podobnie jak w czasie rezurekcji niesie baldachim. Oddział kosynierów asystuje wieńcom dożynkowym podczas uroczystości Święta Matki Boskiej Zielnej, bierze udział także w obchodach Święta Niepodległości 11 listopada w Kołaczycach. Kosynierzy – całym oddziałem uczestniczą również we mszy z okazji odpustu parafialnego w Bieździedzy. Podczas pogrzebu jednego z kosynierów, pozostali niosą trumnę ze zmarłym towarzyszem i na cmentarzu do trumny przybijają czapkę kosynierską. Od pewnego czasu oddział robi swój wieniec dożynkowy i uczestniczy w Zaduszkach Witosowych w Wierzchosławicach. Od 2014 roku jesteśmy stowarzyszeniem działającym przy Gminnym Ośrodku Kultury w Kołaczycach.
Oddział kosynierów posiada:
- I sztandar z 1904 roku ufundowany przez Polonię Amerykańską.
- II sztandar z 2002 roku ufundowany przez gminę Kołaczyce.
Obecnie mundur kosyniera nawiązuje wyglądem do umundurowania chłopów uczestniczących w powstaniu kościuszkowskim.
Na mundur składa się:
biała sukmana tzw. Płótnianka (płócienka, płótnianka), czapka rogatywka krakowska z pawim, indyczym, a nawet bażancim piórem. Czapka ma formę konfederatki. Jest to czapka z futrzanym, czarnym otokiem i sukiennym wierzchem. Czapka nie ma daszka, ma główkę z kwadratowym denkiem, koloru karmazynowego. Na denku jest przyszyta złota nitka, która krzyżuje się na środku. Czapka jest zapinana skórzanym paskiem na brodzie. Kamizelki są czarne, ze stójką na której jest wyszyty stopień wojskowy. Kamizelki są przepasane pasem skórzanym. Na sprzączce pasa widnieje podobizna Tadeusza Kościuszki, wykonana współcześnie laserem. Dawniej wizerunek Kościuszki był na sprzączce wybijana. Spodnie to tzw. pasiaki, białe w czerwone, pionowe paski. Buty tzw. oficerki, czarne, skórzane z cholewką. Broń stanowi kosa osadzona na sztorc. Komendant ma strój podobny do reszty kosynierów. Wyróżnikiem komendanta jest posiadanie na czapce dwóch złotych otoków nad czarnym barankiem. Denko czapki jest przeszyte złotą nitką, która krzyżuje się na środku. Komendant ubrany jest w czerwoną kamizelkę. Zamiast kosy uzbrojeniem komendanta jest szabla ułańska ozdobiona warkoczem wyplecionym z kremowego sznura zakończonym kremowo czerwonym pomponem. Chorąży nieco różni się strojem od pozostałych kosynierów. Jest ubrany w czerwoną kamizelkę, wyróżnikiem jest także szarfa, którą jest przepasany. Szarfa jest dwustronna. Z jednej strony czerwona, a z drugiej czarna. W okresie wielkanocnym chorąży jest przepasany czarną szarfą na znak żałoby. Do szarfy jest przypięty jest krzyż. Na czapce chorążego widnieje złota oblamówka. Chorąży nie ma kosy. Zadaniem chorążego jest trzymanie sztandaru oraz rozprowadzanie kosynierów podczas zmiany warty przy Grobie Pańskim. Sierżanci dzielą się na młodszych i starszych. Na stójce mają wyszyty stopień. Sierżanci stoją obok sztandaru. Trębacz nie różni się strojem. Na trąbce odgrywa tzw. „sygnaturkę” podczas wyprowadzania sztandaru z kościoła, gdzie powinien być przechowywany.
Kosynierzy uczestniczą we wszystkich uroczystościach religijnych, odbywających się w tutejszej gminie i parafii. Podczas uroczystości 3 Maja, udają się do Kołaczyc, aby tam swoją obecnością uczcić obchody tego wielkiego święta narodowego. Zwyczajowo, przyjęte jest, że w dniu Bożego Ciała, w tutejszym kościele jest odprawiana msza za żywych i zmarłych kosynierów. Ponadto, oddział uczestniczy w procesji, a czterech kosynierów podobnie jak w czasie rezurekcji niesie baldachim. Oddział kosynierów asystuje wieńcom dożynkowym podczas uroczystości Święta Matki Boskiej Zielnej, bierze udział także w obchodach Święta Niepodległości 11 listopada w Kołaczycach. Kosynierzy – całym oddziałem uczestniczą również we mszy z okazji odpustu parafialnego w Bieździedzy. Podczas pogrzebu jednego z kosynierów, pozostali niosą trumnę ze zmarłym towarzyszem i na cmentarzu do trumny przybijają czapkę kosynierską. Od pewnego czasu oddział robi swój wieniec dożynkowy i uczestniczy w Zaduszkach Witosowych w Wierzchosławicach. Od 2014 roku jesteśmy stowarzyszeniem działającym przy Gminnym Ośrodku Kultury w Kołaczycach.
Data dodania: 04 października 2022